Béc tưới bù áp (hay còn gọi là béc tưới cân bằng áp) là béc tưới cây có tính năng giúp cho áp lực nước ở mọi vị trí trên đường ống nước đều như nhau. Nếu một hệ thống tưới cây tự động sử dụng loại béc tưới này thì áp lực tại tất cả các béc tưới là bằng nhau giúp cho bán kính và lưu lượng tưới cũng bằng nhau, điều này có ý nghĩa rất lớn đối với những khu vực tưới cần độ chính xác cao.
Cấu tạo
Thành phần cấu tạo cơ bản của béc tưới bù áp cũng như những loại béc thông thường, bao gồm một miệng phun, thân béc tưới và đuôi liên kết. Để có tính năng bù áp, bên trong thân béc tưới được thiết kế thêm một màng chắn giúp lực nước luôn ổn định ở một giá trị lưu lượng cố định, cấu tạo của màng chắn sẽ quyết định thông số áp lực của béc tưới.
Ưu điểm và nhược điểm của hệ thống tưới bù áp
Ưu điểm:
- Hệ thống tưới nước bù áp được quy định lưu lượng đầu ra bởi các nút bù áp với độ chính xác cao, giúp người sử dụng dễ dàng tính toán và kiểm soát mỗi lần tưới cây được bao nhiêu gốc và diện tích tưới sao cho phù hợp với công suất bơm của hệ thống có sẵn.
- Sử dụng hệ thống tưới bù áp giúp tăng số lượng cây và diện tích được tưới lên gấp nhiều lần so với hệ thống tưới thông thường. Từ đó thời gian đi mở van tổng của hệ thống sẽ ít hơn, giúp tiết kiệm chi phí vận hành.
- Không cần sử dụng van nhỏ cho mỗi nhánh, giúp người trồng tiết kiệm chi phí van và phụ kiện.
- Kích thước đường ống nhánh tưới và phụ kiện nhỏ hơn, giúp giảm chi phí đầu tư ban đầu nhưng đổi lại độ ổn định cao hơn,
- Hệ thống tưới bù áp giúp người trồng kiểm soát và tính toán chính xác lượng nước trên từng gốc.
Nhược điểm:
- Hệ thống tưới kén chọn khi hút phân, phân bón dễ làm tắc nghẽn hệ thống tưới.
- Nguồn nước sử dụng để tưới cây đòi hỏi phải sạch, ít cặn, bởi hệ thống dễ bị tắc nghẽn, nhiều hệ thống tưới bù áp đã phải gỡ bỏ khi dùng nguồn nước không sạch, nhiều cặn hoặc rong rêu
- Người dùng không nên sử dụng phân không chuyên dùng cho hệ thống tưới cây có chức năng bù áp, để đảm bảo hệ thống tưới luôn hoạt động tốt.
Phân loại béc tưới phun mưa có van chỉnh và béc tưới phun mưa bù áp
Béc tưới phun mưa có van chỉnh
- Là béc tưới có tính năng điều chỉnh lượng nước, và bán kính lớn nhỏ tuỳ muốn giúp cân bằng lượng nước cho địa hình đồi dốc hoặc đường ống dẫn xa, đặc biệt là những vườn xen canh mà nhu cầu nước của mỗi cây là khác nhau. Béc ra đời nhằm khắc phục được những nhược điểm mà béc tưới phun mưa bù áp gặp phải, cộng thêm những tính năng rất hữu ích cho các loại cây ăn trái và vườn xen canh.
Ưu điểm và nhược điểm của béc tưới có van chỉnh
Ưu điểm
- Hạn chế tắt nghẽn tối đa vì lỗ thoát nước của béc tốt từ 1.5mm trở lên, giải quyết được tình trạng cặn và rong rêu bám vào miếng đệm bù áp
- Nhờ chức năng có van chỉnh, dễ dàng điều chỉnh không chỉ lượng nước mà còn cả bán kính tưới của béc
- Có khả năng khoá hẵn nước, siết nước cục bộ trên từng cây nhằm phục vụ cho quá trình xử lý ra hoa trên các loại cây ăn trái như sầu riêng, bưởi, bơ…
- Lưu lượng của béc có thể đạt 150 lit/h với bán kính tưới trên 5 mét thích hợp cho quá trình tưới phủ, hoặc từ giai đoạn cây lúc nhỏ đến khi cây trưởng thành như béc BS7000 R8 ( có van chỉnh và bi chống mòn), BS5000 plus…
2. Béc tưới phun mưa bù áp
Đặc điểm nhận diện của béc tưới bù áp
- Không điều chỉnh được: để thuận tiện cho việc sử dụng thì một số béc tưới có thể thêm tính năng điều chỉnh lượng nước hay còn gọi là béc có van chỉnh như BS7000 R8, V7 plus, Bs5000 plus… nhưng béc tưới bù áp thì không có khả năng này vì lượng nước sẽ tự động được giữ ở một mức nhất định.
- Thông số kỹ thuật không thay đổi: thông số kỹ thuật chính của béc tưới là lưu lượng, áp lực và bán kính phun, trong đó lưu lượng và bán kính phun sẽ thay đổi khi áp lực nước thay đổi.
- Bán kính phun ở mức trung bình: một đặc điểm nữa để nhận biết được béc tưới bù áp đó là có bán kính phun nhỏ hơn 4.5m.
Sử dụng béc tưới bù áp đúng cách
Nếu bạn muốn sử dụng loại béc tưới này đúng cách hãy tuân theo những nguyên tắc sau:
- Nên sử dụng ở địa hình thật sự dốc, có độ cao trên lệch 40 mét trở lên
- Nguồn nước cung cấp phải tương đối sạch, không chứa nhiều cặn lơ lửng, phèn hoặc chất có khả năng kết tủa
- Bắt buộc phải có bộ lọc nước: đây là một thiết bị quan trọng đối với béc tưới bù áp, để tránh làm nghẹt màng chắn bên trong béc, lượng nước tưới ít lại, thậm chí là không ra nước.
Ứng dụng
Béc tưới bù áp được ứng dụng cho những khu vực sau:
- Địa hình có độ chênh cao lớn như: đồi dốc, vườn có chiều dài xa… những vị trí này nếu không sử dụng béc tưới bù áp hoặc béc tưới có van chỉnh thì lượng nước chênh lệch của béc tưới ở vị trí cao và thấp, cũng như ở vị trí gần và xa là rất lớn, trong khi cây trên cao chưa nhận đủ nước thì cây bên dưới thấp đã bị ngập úng nước.
- Hệ thống kết hợp châm phân nên cần lượng nước và phân chính xác, để đảm bảo sự phát triển đồng đều của tất cả các cây trong vườn, và tránh sự lãng phí hoặc thất thoát của phân thuốc.
- Vườn cây cần lượng nước tưới chính xác như: vườn ươm của các trang trại công nghệ cao cần thử nghiệm chính xác các trường hợp tưới để đưa ra chế độ tưới tốt nhất cho các giống cây trồng, vườn cây ăn trái mang lại giá trị kinh tế cho người dân, cần được cung cấp lượng nước đầy đủ nhưng vẫn phải tiết kiệm để đạt được hiệu suất và tối ưu chi phí vận hành